Inzet
Ben je getuige van een in elkaar zakkend slachtoffer? Zie je een bewusteloos slachtoffer? Bel dan als eerste 112 of laat 112 bellen.
Check daarna de ademhaling (regulier is 3-4x per 10 sec). Geen reguliere ademhaling (bijv. gaspen: snurkend geluid, luid naar adem happen)? Begin dan met de reanimatie en meld dit expliciet aan de meldkamer. De 112-meldkamer alarmeert andere burgerhulpverleners (en AED's) en de hulpdiensten (2 ambulances, politie, brandweer en soms het MMT - traumahelikopter). Ben je met meerdere burgerhulpverleners, dan kan er iemand een AED gaan halen als je weet waar die in de buurt hangt en je de code weet of als de kast niet afgesloten is.
Alarmering
Als de 112-meldkamer besluit dat er burgerhulpverleners ingezet moeten worden, gebeurt dit gelijk met de alarmering van de hulpdiensten. Op basis van de incidentlocatie bepaalt de computer van HartslagNu welke burgerhulpverleners het dichtst bij zijn. Het systeem alarmeert automatisch op basis van je (hemelsbrede) afstand tot het incident. De mensen die het dichtsbij zijn, worden direct naar het slachtoffer gestuurd. De mensen die wat verder weg zijn en in de buurt van een AED zijn, worden naar die AED gestuurd. Na voldoende acceptaties annuleert het systeem de andere opgeroepen burgerhulpverleners. Annulering is ook mogelijk als later blijkt dat er ten onrechte gealarmeerd is of hulp niet (meer) nodig is.
Krijg je een alarmering via een pushbericht, SMS of pageroproep, pas dan de regel toe: STOP DENK HANDEL.
- Kijk wat precies de opdracht is
- Kijk waar je naar toe moet
- Beslis dan of je gaat (door de hemelsbrede alarmering kan het praktisch onmogelijk zijn om de incidentlocatie snel te bereiken; haal je het niet binnen 6 minuten, ga dan niet).
- Kun en wil je gaan? Accepteer dan de oproep (bij SMS alarmering: stuur "ja" of een willekeurig teken terug). Kan of wil je niet gaan? Weiger dan de oproep. (Bij SMS alarmering: reageer niet).
- Ga, het liefst met de fiets, naar de AED/incidentlocatie. In de oproep zit een link met een kaartje. Je hebt geen ontheffing van de verkeersregels. Hou je dus aan de verkeersregels, voor je eigen veiligheid en die van anderen. Parkeer bij de incidentlocatie zo dat de ambulance/brancard er nog bij kan.
Herkenbaarheid burgerhulpverleners
Bij binnenkomst meld je "ik ben burgerhulpverlener; ik ben opgeroepen door 112; de ambulance is onderweg". Zo snapt de familie van het slachtoffer wat je komt doen.
Je kunt je, op verzoek, legitimeren met je HSN paspoort. Dit zit in de HartslagNu app, onder menu, Mijn HSN Paspoort.
Er zijn hesjes van HartslagNu verkrijgbaar. In de praktijk blijken mensen te weinig tijd te hebben om deze op te zoeken. Verspeel hier geen tijd aan. Na alarmering is het belangrijk zo snel mogelijk te gaan. Iedere seconde telt immers.
AED ophalen
Krijg je als opdracht een AED op te halen, dan krijg je een link naar een kaartje waarin staat hoe je van je huidige locatie naar de AED-locatie kunt gaan en vandaar naar het incident. Je krijgt het AED-adres in je oproep. Meestal hangt de AED in een buitenkast bij de voordeur van het adres (of hangt er daar een bordje dat verwijst naar de AED). Bij kantoren kan het zijn dat de AED binnen hangt bijv. bij de receptie. Ga naar binnen, zeg dat je een 112-oproep hebt gehad voor een hartstilstand en een AED komt ophalen.
Als de AED-kast is afgesloten met een cijferslot, krijg je ook de pincode van het slot. Er zijn in Amersfoort twee soorten sloten op de ronde kasten. Op het slot en op de kast zit een sticker hoe je de pincode moet instellen. Donker? Licht bij met je mobiele telefoon. Vergeet je leesbril niet als je deze nodig hebt.
Er zijn ook vierkante kasten met een elektronisch cijferslot. Na het intikken van de pincode moet je het groene vinkje indrukken.
Wij proberen zo veel mogelijk sloten te verwijderen, maar er zijn helaas nog steeds kasten waarvan de eigenaar besloten heeft dat er een slot op moet blijven zitten.
Zit er op de buitenkast een verzegeling? Dan valt die er vanzelf af als je de kast opendraait. Je hoeft dus niet aan de verzegeling te trekken. Doel van de verzegeling is dat onze controleurs makkelijk kunnen zien of de AED uit de kast geweest is. Het voorkomt ook "nieuwsgierig" kijken naar de AED.
De meeste kasten in Amersfoort zijn rond (groen, rood, of transparant). Als je een eventueel cijferslot hebt geopend en verwijderd, draai dan de kap met een krachtige beweging in de richting van de pijlen. Het alarm gaat af. Je kunt dit vaak met een klein knopje op de boven- of onderkant van het alarmkastje rechts in de kast uitzetten. Verspeel hier geen tijd aan!
Dit is de vierkante kast die af en toe voorkomt, met of zonder elektronisch pincode slot. Code intikken en daarna op het vinkje drukken. Vingers plaatsen in de uitsparingen links en rechts van de kap, en de kap vervolgens voorzichtig naar voren trekken. Niet met teveel geweld, want dan trek je de kast kapot! Gaat de kast niet openen, probeer het dan met voorzichtig naar voren en achteren trekken/duwen van de kast (de pen kan blokkeren door trekken aan de kap). Er kan ook een alarm afgaan. Dit kun je negeren. Je kunt de kap eventueel weer dichtdrukken. Maar verspeel hier geen tijd aan.
Naar binnen gaan of niet?
Je kunt op weg naar het incident al hulpdiensten tegenkomen of horen. We vragen je om altijd door te gaan naar de incidentlocatie en daar ter plaatse te kijken of je nog nodig bent. Als er maar één ambulance of politie-auto is, kan men je hulp vaak goed gebruiken.
Wij hebben met de hulpdiensten in Amersfoort een protocol afgesproken: maximaal 3 burgerhulpverleners in de woning: de eerste twee starten de reanimatie en sluiten de AED aan. De derde verleent hand- en spandiensten (begeleiden familie, opvangen ambulance, ruimte maken voor de hulpdiensten). De vierde kan bij de deur blijven staan, vangt de hulpdiensten op en vertelt aan extra burgerhulpverleners dat er genoeg mensen zijn.
Staan er al een ambulance én een auto van een hulpdienst voor het adres, ga dan door. Er is dan genoeg hulp en je loopt waarschijnlijk in de weg.
Bij het slachtoffer: check hartstilstand
Bij binnenkomst: STOP DENK HANDEL
Identificeer jezelf als burgerhulpverlener, zeg dat je opgeroepen bent door 112 en dat de ambulance er aan komt. Zo leg je snel uit aan evt. aanwezigen wie je bent en wat je komt doen. Herhaal dat je burgerhulpverlener bent als er anderen binnenkomen.
De meldkamer heeft je opgeroepen omdat zij denken dat er sprake is van een hartstilstand. Voer als je aankomt toch de checks uit die je geleerd hebt tijdens je opleiding om te controleren of er inderdaad sprake is van een hartstilstand. Veel meldingen zijn "onwelwordingen" waar iets anders aan de hand kan zijn, of waarbij het slachtoffer snel herstelt na de oproep. Er kan dan geen sprake (meer) zijn van een hartstilstand als jij er bent. Dus altijd controleren voordat je gaat reanimeren.
Check:
- Is het slachtoffer bewusteloos (aanschudden en luid vragen hoe het gaat)?
- Ademt het slachtoffer normaal (let op dat "gaspen" niet normaal is!). Normaal is 3-4 keer ademhalen in 10 seconde. Gaspen is een snurkend geluid, ook wel aangeduid als luid naar adem happen.
Is het slachtoffer bewusteloos en is er geen normale ademhaling, dan ga je reanimeren (tenzij je meteen een niet-reanimeerpenning ziet).
Is er een AED, sluit die dan meteen aan en volg de instructies van de AED. Als je met meer hulpverleners bent, kun je tijdens het aansluiten van de AED het best zo veel mogelijk doorgaan met reanimeren, met korte onderbrekingen om de kleding open te knippen en electroden aan te sluiten.
Hou bij hoe vaak de AED geschokt heeft en geef dit door aan het ambulancepersoneel. Het maakt het voor het ambulancepersoneel mogelijk de behandeling beter af te stemmen.
Reanimeer zoals je geleerd hebt in je opleiding.
Tijdens Corona: overweeg of je bij de controle van de ademhaling dicht bij het slachtoffer wilt komen of niet, en of je wilt beademen. Zo niet, leg dan een doek over mond en neus van het slachtoffer en pas alleen borstcompressies toe.
Overige hulpverlening bij het slachtoffer
Wordt er al gereanimeerd, kijk dan of je kunt helpen bijv. met opvang familie, flatdeur open houden, lift naar beneden halen, weg wijzen aan hulpdiensten, werkruimte creëren (tafels en stoelen opzij zetten), etc. Wijs eventueel familie of omstanders aan om dit te doen.
Duurt een reanimatie langer, dan is het beste voor het slachtoffer om elke 2 minuten van hulpverlener te wisselen. Bied aan om het over te nemen.
Heb je niets te doen, vraag dan aan familie naar ziektegeschiedenis, medicatie en allergieën. Geef dit door aan het ambulancepersoneel.
Niet reanimeren
Als burgerhulpverlener heb je geen tijd om op zoek te gaan naar een niet-reanimeerverklaring of niet-reanimeerpenning. Je hebt ook geen tijd om bijv. een notariële akte te lezen waarin een niet-reanimeerwens staat en die je wordt aangereikt door omstanders. Als er op wordt gehint dat het slachtoffer geen reanimatie wil, kun je dat negeren. Alleen als je een niet-reanimeerpenning tegenkomt om de nek van het slachtoffer, met duidelijke foto, of een duidelijke niet-reanimeer tattoo kun je stoppen met reanimeren (niet verplicht, wel respectvol). BIG-geregistreerde medische professionals moeten dit respecteren.
Meer info over de niet-reanimeerpenning vind je in deze brochure.
Inzet twee ambulances en het Mobiel Medisch Team (trauma helikopter)
Naast first responders van brandweer en politie, worden er bij een hartstilstand al twee ambulances opgeroepen. De komende jaren zal er een proef worden gedaan waarbij bij een slachtoffer van een hartstilstand jonger dan 50 jaar ook het Mobiel Medisch Team zal worden opgeroepen (in principe komt de trauma helikopter dus). Deze sluit, zo mogelijk, het slachtoffer op een "kunsthart" aan (dit heet "ECMO"). In dit filmpje wordt dit verder uitgelegd.
Na de inzet
Zodra je hulp niet meer nodig is, meld je af bij de politie of brandweer. Zij kunnen eventueel je gegevens noteren. Verlaat daarna de incidentlocatie.
Heb je een AED opgehaald? De hoofdregel is dat degene die de AED ophaalt, deze ook weer terug brengt naar de plek waar deze vandaan komt. Doe dit zo snel mogelijk. Hang de AED terug, sluit de kap, en hang het hangslot (als dit er op zat) weer terug. Bel dan met het telefoonnummer dat op de kast staat (033-833 0 833 optie 1) of stuur een mail naar wijken@reanimatienetwerk-amersfoort.nl
Onze vrijwilligers gaan na de melding de opgeroepen AED's controleren en deze weer inzetbaar maken als dat nodig is. Zij verzegelen ook opnieuw de kast. Neem de AED dus niet mee naar huis; dan wordt het een zoekplaatje voor ons. Wij schakelen dan uiteindelijk de politie in om de AED terug te vinden. Het kan ook zijn dat het ziekenhuis de AED met spoed wil uitlezen in verband met de behandeling van het slachtoffer. Dan moet de AED snel op te halen zijn.
Je krijgt niet (automatisch) te horen hoe het met het slachtoffer is. Ook wij weten dit niet, vanwege privacyregels. De hulpdiensten en ziekenhuizen mogen niet vertellen hoe het met het slachtoffer (gegaan) is.
Je krijgt vrij snel na je alarmering van HartslagNu een evaluatieformulier met het verzoek deze in te vullen. Je kunt hier ook aangeven dat je nazorg wilt.
Contact met het slachtoffer/familie
Het kan zijn dat het slachtoffer of diens familie wel contact met je wilt. Dat kunnen zij aangeven via de systemen van HartslagSamen (onderdeel van HartslagNu; dit werkt digitaal; werkt nog niet overal). Hart4all (bandjes) werkt niet meer in ons gebied. Ook kan het zijn dat via ons of via de politie contact gezocht wordt met de hulpverleners of dat (de familie van) het slachtoffer ons vraagt contact te leggen. In onze ervaring gebeurt dit maar sporadisch. Veel slachtoffers/familie hebben andere dingen aan hun hoofd of willen het incident zo snel mogelijk vergeten. Je moet altijd toestemming geven om je contactgegevens uit te wisselen. Wij zullen je altijd om toestemming vragen als het slachtoffer/familie wil weten wie het slachtoffer gereanimeerd heeft.
Denk goed na of je wel contact wilt, voordat je toestemming geeft. Contact kan het verwerkingsproces van (de familie van) het slachtoffer helpen. Maar denk ook aan je eigen emoties: zit je er op te wachten om contact te hebben en de reanimatie opnieuw te beleven? Het kan anderzijds ook nuttig zijn voor je eigen verwerking als je met twijfels zit. Dus denk er eerst over na, voordat je instemt met contact.
Geheimhouding
We vragen je om de gegevens over het slachtoffer (naam en adres, leeftijd) en de toestand van het slachtoffer geheim te houden, in het belang van de privacy van het slachtoffer en diens familie. Maak geen foto's en plaats geen berichten op social media met informatie die het slachtoffer kunnen identificeren.
Niet opgeroepen?
We krijgen regelmatig opmerkingen van burgerhulpverleners die wel in de buurt waren, maar niet opgeroepen (zeggen te) zijn. Dit kan vele oorzaken hebben, variërend van verkeerde instellingen, nieuwe telefoon met nieuw nummer, app niet bijgewerkt naar de nieuwste versie, telefoon stond op stil/niet storen, vertraging in het telefoonnet, maximaal aantal burgerhulpverleners al bereikt, te ver weg, etc. Check eerst je telefooninstellingen en of de HartslagNu app het gewoon doet (je kunt een testmelding doen vanuit de webversie van HartslagNu). Neem daarna zo nodig contact op met de helpdesk van HartslagNu. Op de hiervoor gelinkte pagina vind je ook een lijst met veel gestelde vragen en antwoorden.
Wij kunnen je niet helpen met concrete vragen waarom je niet opgeroepen bent. Wij kunnen alleen zien of je opgeroepen bent.
